In 2004 is het aantal diagnoses van HIV en SOA (seksueel overdraagbare aandoeningen) opnieuw toegenomen. Dit is het vijfde achtereenvolgende jaar waarin deze toename te zien is. De stijging is het sterkst te zien bij homo- en biseksuele mannen maar ook te zien bij heteroseksuele bevolkingsgroepen. Dit duidt op toenemend onveilig seksueel gedrag. Alertheid is nodig om verdere toename van SOA en HIV te voorkomen maar ook zijn innovatieve methoden in preventie en interventie nodig. Dit blijkt uit het jaarlijkse SOA en HIV rapport van het RIVM.
SOA
Het aantal SOA is opnieuw toegenomen; chlamydia met 19% tot 4470, gonorroe met 12% tot 1568 en syfilis 24% tot 626. Ook is het aandeel van mensen jonger dan 25 jaar binnen de diagnoses van gonorroe en chlamydia opmerkelijk. Tweederde van de chlamydia bij vrouwen betreft vrouwen onder de 25 jaar, bij mannen is dit 32%. Het aantal gevallen van syfilis is de laatste vijf jaar toegenomen (met 153%). Dit is vooral toe te schrijven aan een toename onder homo- en biseksuele mannen.
HIV
Het totaal aantal mensen waarbij een besmetting met HIV is geconstateerd is toegenomen. In totaal zijn in Nederland 10.600 mensen geregistreerd met een infectie met HIV. Het totaal aantal mensen met HIV, inclusief degenen die niet weten dat ze besmet zijn, wordt geschat op 16.000 tot 24.000. Mannen met homoseksuele contacten vormden de grootste groep (52%). Na een eerdere daling, nam hun aandeel in 2004 weer toe. Het aantal personen dat besmet is via heteroseksueel contact daalt voor het eerst weer in 2004.
Mannen met homoseksuele contacten
De situatie bij de homo- en biseksuele mannen is zorgwekkend omdat verschillende SOA tegelijkertijd zijn toegenomen in deze groep. Syfilis is in de afgelopen 5 jaar bijna verviervoudigd bij de homo-en biseksuele mannen. Een groot deel hiervan zijn mannen die ook besmet zijn met een HIV-infectie. Sinds 2004 zijn ook 160 gevallen van lymphogranuloma venereum (LGV) vastgesteld. LGV was een voor West-Europa onbekende ziekte, die in 2003 voor het eerst in Nederland bij mannen met homoseksuele contacten is gevonden. Sindsdien zijn ook LGV infecties in andere landen vastgesteld.
Preventie
De aanhoudende stijging van het aantal gevallen van SOA en HIV geeft aan dat preventie een nieuwe impuls nodig heeft. Als onderdeel hiervan zou actief testen voor groepen die risico lopen een optie zijn. Uit gegevens van het SOA peilstation blijkt dat ongeveer de helft van de homo- en biseksuele mannen, die een SOA-polikliniek bezoekt voor onderzoek, zich niet op HIV laat testen. Door testen actiever aan te bieden zou het aantal mensen dat hun eigen HIV-serostatus kent toenemen.
Het onderzoek
De cijfers uit dit onderzoek zijn afkomstig van beschikbare bronnen voor SOA en HIV surveillance. Het RIVM bundelt deze gegevens en maakt jaarlijks een overzicht van de cijfers. Voor meer informatie www.soahiv.nl
Wereld AIDS dag
Morgen is het Wereld AIDS dag. Tijdens het Nationale SOA AIDS HIV congres zal
prof. Roel Coutinho, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM deze cijfers presenteren en toelichten.
English Abstract
The increasing trend of Sexually Transmitted Infections (STI) has continued further in 2004, despite a slight levelling off in 2003. The rise was observed both in the number of consultations and STI among heterosexuals and men having sex with men (MSM). In 2004, the number of new HIV diagnoses in the national HIV registry only increased among MSM. Serious epidemics of STI have occurred simultaneously in this group recently. The increase of HIV and STI suggest an increase of sexual risk behaviour among MSM. Alertness and innovative prevention and intervention methods are required to prevent a further spread of STI and HIV. As of June 2005, a total of 10619 HIV cases were reported in the Netherlands; 938 diagnoses in 2004. MSM still account for the majority of the cases. The number of heterosexually acquired infections declined for the first time in 2004. In the STI sentinel surveillance network, the number of chlamydial cases increased by 19%, that of gonorrhoea by 12%. Also, diagnoses of syphilis and HIV continued to rise in 2004. In 2000-2004, the number of syphilis cases among MSM has more than tripled. 14% of all chlamydial cases, gonorrhoea and syphilis cases among MSM were seen in HIV positives. Furthermore, in 2004 the percentage of ciprofloxacin resistance in gonococci has further increased to 15%. Enhanced surveillance of LGV was started in a response to an outbreak of LGV among MSM. Since January 2004, 160 cases had been reported. LGV has now been reported by other European countries, the USA and Canada as well. In the Netherlands, the number of LGV cases seem to rise slowly.