WIELRENNEN
Na 35 jaar keert de ongenaakbare Puy de Dôme terug in de Tour de France
Wielerfans moeten zondag 9 juli 2023 aankruisen. Dan finisht het Tourpeloton op de top van de Puy de Dôme, een oude vulkaan waarop wielergeschiedenis is geschreven. De vrouwen krijgen de loodzware Tourmalet te verteren.
Rob Gollin 27 oktober 2022, 17:17
1964. Jacques Anquetil en Raymond Poulidor tijdens hun beklimming van de Puy de Dôme. Polidor won de etappe, maar de eindzege was voor Anquetil.Beeld Gamma-Keystone via Getty Images
Het wemelt van de puys in het Centraal-Massief in Frankrijk, maar er is slechts één puy die er in wielerkringen echt toe doet: de Puy de Dôme. Na een afwezigheid van 35 jaar keert de ongenaakbare bult, op krap een half uurtje rijden zuidwestelijk van Clermont-Ferrand, terug in de Tour de France.
Tijdens de 110de editie, zo bleek donderdag tijdens de presentatie van het parcours in Parijs, eindigen de renners bovenop de vulkaankegel in de negende etappe, op zondag 9 juli. Het is een klim van 5,8 kilometer naar een hoogte van ruim 1.400 meter, met stijgingspercentages die alleen in het begin onder de dubbele cijfers blijven. De weg naar de zendmast op de top loopt in een spiraal om de eenzame berg omhoog.
Op de donkere flanken, in de dertien jaren dat de Tour langs kwam steevast volgepakt met toeschouwers, zijn gevechten gevoerd die beslissend waren voor winst en verlies in de Tour. In 1952 leek het er even op dat debutant Jan Nolten uit Sittard er de Italiaanse ster Fausto Coppi zou kloppen. Het scheelde boven slechts tien seconden.
Het duel tussen Raymond Poulidor en Jacques Anquetil in 1964 deelde Frankrijk even in tweeën. Ze reden schouder aan schouder omhoog, de zwartharige boerenzoon en de blonde aristocraat. Pas op het laatst – te laat, oordeelde hij achteraf – nam Poulidor afstand, hij naderde in het klassement Anquetil tot op 14 seconden. Maar in een tijdrit bouwde Monsieur Chrono zijn voorsprong weer uit, genoeg voor zijn vijfde Tourzege.
Eddy Merckx beleefde er in 1975 dramatische minuten. Een toeschouwer plantte bij het langsrijden een vuist in zijn lever. Hij moest krimpend van pijn tientallen seconden prijsgeven aan Lucien van Impe en Bernard Thévenet. De vijfvoudig Tourwinnaar reed nog naar beneden om verhaal te halen bij de dader. Die verklaarde dat het per ongeluk was geweest. De man, een Breton, zou later worden veroordeeld tot het betalen van één franc. Joop Zoetemelk bewaart betere herinneringen aan de plek: hij won er in 1976 de etappe en twee jaar later een tijdrit.
Na 1988 verdween de Puy de Dôme uit de ronde. De grondeigenaar en de Tourdirectie kwamen niet meer tot een financiële regeling. De weg werd afgesloten. Sindsdien kunnen bezoekers in een treintje naar boven, het spoor loopt nagenoeg evenwijdig aan het asfalt. Met de fiets omhoog is niet toegestaan, met uitzondering van één dag in het jaar, wanneer de slagboom omhoog gaat voor hooguit 350 deelnemers aan een toertocht. Op eigen houtje glipt menigeen er nog langs.
Etappeschema van de 110de Tour de France in 2023.
De etappe in de Auvergne vormt in het parcours van de komende Tour één van de in totaal vier aankomsten bergop. In totaal worden er vanaf 1 tot 23 juli dertig cols van de eerste, tweede en buitencategorie aangedaan, een record. Acht ritten zijn gekwalificeerd als bergetappe, op acht andere dagen zijn er vooral kansen voor sprinters. Er is slechts één tijdrit, aan het begin van de slotweek, met een lengte van 22 kilometer.
De Tour begint met drie etappes in het wielergekke Baskenland. Bilbao is startplaats. Daarna trekt het peloton meteen de Pyreneeën in. In het oosten worden zowel de Alpen, de Jura als, op het laatst, de Vogezen aangedaan.
Officieel is er nog weinig bekend over het deelnemersveld. De winnaar van dit jaar, de Deen Jonas Vingegaard van Jumbo-Visma, heeft laten weten uit te zijn op prolongatie. Tweevoudig winnaar Tadej Pogacar uit Slovenië zal proberen dat te voorkomen. Dat Mathieu van der Poel van de partij zal zijn, is zeer waarschijnlijk. Weliswaar is uitrijden wederom bepaald niet zeker, twee weken na de finish in Parijs staat al het WK op de weg in Glasgow op het programma. Maar een etappe start in Saint-Leonard-de-Noblat, de woonplaats van zijn in 2019 overleden opa Raymond Poulidor. Het is de rit die eindigt op de Puy de Dôme.
©volkskrant.nl |