Het wetsvoorstel dat moet regelen dat statushouders (asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben gekregen) geen voorrang meer krijgen bij sociale huurwoningen is klaar. Minister Keijzer van Volkshuisvesting heeft de plannen bekendgemaakt.
Het voornemen om statushouders geen voorrang meer te geven stond al het in coalitieakkoord en in het regeerprogramma. Coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB vinden dat de voorrang van statushouders bijdraagt aan de druk op de wachtlijsten in de sociale huur, waar de wachttijden al heel lang zijn.
"Met dit wetsvoorstel gaan we iedereen in Nederland gelijk behandelen bij het zoeken naar een sociale huurwoning", zegt BBB-minister Keijzer. "Statushouders krijgen geen voorrang meer. Hiermee doen we recht aan al die woningzoekenden die de gevolgen merken van de schaarste op de woningmarkt, van de jongere die het huis uit wil tot de oudere die een geschikte woning zoekt."
Statushouders kunnen zich overigens nog altijd inschrijven voor een sociale huurwoning, maar komen dan wel samen met de woningzoekenden op dezelfde wachtlijst.
'Onmenselijk'
Een aantal gemeenten noemt het voorstel "onmenselijk en een schijnoplossing" en zegt "verbijsterd" te zijn. Het gaat om zestien gemeenten die samen een reactie hebben geschreven, waaronder Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Groningen, Haarlem en de gemeente Westerwolde, waar het aanmeldcentrum van Ter Apel ligt.
Volgens de gemeenten zal door dit plan de doorstroom uit de asielzoekerscentra stokken, terwijl die centra vol zitten. Ze wijzen erop dat nu al een op de drie mensen in de opvang statushouder is. "Het leidt tot overvolle opvangcentra, en dus hoge kosten en meer mensen op straat." De gemeenten roepen het kabinet op het voorstel "met spoed in te trekken".
De drukte in azc's is iets waar minister Faber van Asiel en Migratie een oplossing voor moet vinden. Vrijdag schreef de PVV-bewindsvrouw aan de Tweede Kamer dat gemeenten 30.000 euro krijgen als zij een statushouder opnemen die nu nog in een asielzoekerscentrum wacht op een huis. Dat gaat dus ook om statushouders die (al dan niet met voorrang) een sociale huurwoning krijgen.
"Op de korte termijn ziet het kabinet zich genoodzaakt om maatregelen te nemen om het COA te ontlasten", aldus Faber. Ze hoopt dat gemeenten met een hogere beloning hun woningvoorraad met (onzelfstandige) wooneenheden uitbreiden en "efficiënter" omgaan met sociale huurwoningen via woningdelen.